“Татар теле белән миңа яңа дөнья
ишекләре ачылды”
2019年5月19日付 интертат
Быел Татар
теле һәм татар әдәбияты буенча Халыкара олимпиада җиденче тапкыр үтте. Шунысы
сөендерә: олимпиаданың географиясе дә, катнашучыларның саны да арта бара. Ә
инде чит ил кешеләре татар телен өйрәнеп, Гран-прилар яулаганга без, татарлар,
бик тә сокланабыз. Инде өченче япон кешесе Татарстанга килеп, олимпиадада югары
дәрәҗәдәге урынга лаек булды. Сүзебез халыкара олимпиаданың Гран-при иясе
Чихиро Тагучи турында. Япон кешесен татар теле кайсы ягы белән җәлеп иткән?
Япон теле белән татар теле арасында нинди охшаш яклар бар? Героебыз белән шулар
турында сөйләштек.
今年、第7回国際タタール語・文学オリンピックが行われた。嬉しいことに、オリンピック参加者の地理的な広がりも人数も年々大きくなっている。外国人がタタール語を学び、グランプリを受賞することに、私たちタタール人はとても感動している。今年も日本人が参加し、オリンピックでグランプリを受賞した3人目の日本人となった。今回はそのチヒロさんについてである。日本人をタタール語のどのような面がひきつけたのか？日本語とタタール語は似ているところがあるのか？私たちの英雄チヒロさんと、それらのことについて話した。
“Татар теленә Лондон татарлары белән
аралаша-аралаша күнектем”
「タタール語にはロンドンのタタール人と話して慣れた」
– Чихиро, син
быел да олимпиадада катнашу бәхетенә ирештең, Гран-при яуладың. Олимпиада сиңа
кайсы ягы белән ошады? Анда нинди биремнәр тәкъдим ителде?
記者：チヒロさん、あなたは今年もオリンピックに参加し、グランプリを受賞しました。オリンピックのどんなところが好きですか？どんな問題が出ましたか？
– Быел да миңа
Татар теле һәм татар әдәбияты буенча халыкара олимпиада ошады, әйтик,
Австралиядән бу юлы өч кеше, Канада һәм Америкадан яңа катнашучылар булды.
Олимпиада күп илләрдән килгән катнашучылары булганга күрә ошады.
チヒロさん：今年もタタール語オリンピックは良かったです。オーストラリアから3人、カナダやアメリカからも新しい参加者がいました。オリンピックはいろいろな国からの参加者がいるので好きです。
Без ике
театрга бардык, Бауман урамында да йөрдек. Татар ризыкларын да ашадык, бик тә
ошаттым. Аеруча кыстыбыйны үз иттем. Аннан соң кыстыбургерны яраттым, мин аны
заманча Америка мәдәнияте белән микс дип атар идем.
私たちは2回劇を見て、バウマン通りも歩きました。タタール料理も食べましたが、とても気に入りました。特にクストゥブイにハマりました。それから、クストゥバーガーも好きです。これは（伝統的なタタール料理と）現代アメリカ文化のミックスといえます。
Биремнәрдә
Татарстан тарихы турында сораулар бар иде. Шул биремнәр миңа авыррак бирелде.
Әмма икенче яктан карасаң, яхшы ягы да бар. Чөнки Татарстан тарихы турында
яхшырак белү өчен вакыт та булды.
筆記試験にはタタールスタン史についての問題がありました。これらは私には難しかったですが、別の面からみれば、良い点もあります。タタールスタン史について良く知る機会になったからです。
Сөйләм
өлешендә мин Лондон татарлары турында сөйләдем, чөнки быел Лондон вәкиле буларак
катнаштым. Шуңа да татар теленә Лондон татарлары белән аралаша-аралаша
күнектем. Гомумән, Лондон татарлары бик күп түгел. Казахстан, Финляндия һәм
Үзбәкстан татарлары күпкә күренеклерәк санала. Лондонда татарлар күп түгел,
якынча меңләп яши. Жюри әгъзалары да Лондон татарлары турында ишетеп, яңа
мәгълүмат алып, шатланып калды дип ышанам.
口述試験では、ロンドンのタタール人について話しました。なぜなら私は今年ロンドン代表として参加したからです。タタール語にも、ロンドンのタタール人と話して慣れました。ロンドンのタタール人はそれほど多くありません。カザフスタン、フィンランド、ウズベキスタンのタタール人の方がずっと知られています。ロンドンのタタール人は大体1000人くらいです。審査員もロンドンのタタール人について聞いて、新しい情報を得て、嬉しく思って頂いたと信じたいです。
“Лондон татарлары телне бик нык сакларга
тырыша”
「ロンドンのタタール人は、タタール語の保護に力を入れている」
– Лондон
татарлары кайсы яклары белән аерыла? Алар тел өчен нинди дә булса чаралар күрәме?
記者：ロンドンのタタール人はどんなところが違いますか？彼らはタタール語のために何か手段を講じていますか？
– Алар бик нык
татар телен сакларга тырыша. “Татарча сөйләшү клубы”н оештырып, атна саен татар
теле дәресләрен үткәрәләр. Бергә очрашып, фәкать татарча гына сөйләшәбез. Аның
башлап җибәрүчесе һәм укытучысы – татар галиме Рөстәм Сүлти. Сер түгел,
дәрестән тыш рус яисә инглиз теленә күчеп алгалыйлар, әмма дәрестә бары тик
татарча гына аралашабыз, бу – төп таләп. Әгәр дә ялгыш кына рус яки инглиз
сүзен кыстырсалар, “без монда татарча гына сөйләшәбез” дип әйтәбез.
チヒロさん：彼らはタタール語の保護に力を入れています。「タタール語スピーキングクラブ」を開催し、毎週タタール語の授業を行っています。会って、タタール語でだけ話します。クラブの創始者であり先生をやっている人は、タタール人の学者であるルスタム・スルティさんです。授業以外ではロシア語や英語に切り替わりがちですが、授業ではタタール語でだけ話します。これは一番の決まりです。もしうっかりロシア語や英語の単語を混ぜたら、「ここではタタール語でだけ話します」と言われます。
Лондон
татарлары татар телен саклауда бик актив эш алып бара, мин моңа бик шат.
Япониядә яшәгәндә мондый активлык аз иде, анда татарлар бик аз. Без бер
дәреслек буенча укыйбыз. Ул “Татар телем – туган телем” дип атала. Кайчакта без
татарча җырлар да җырлыйбыз.
ロンドンのタタール人はタタール語の保護に関してとても積極的に行動していて、私はとても嬉しいです。日本にいる時はこのような積極性は少なかったです。日本のタタール人はとても少ないですから。私たちは（ロンドンで）一つの教科書に沿って勉強しています。「Татар телем – туган телем（私のタタール語―私の母語）」という名前です。時々タタール語の歌も歌います。
– Лондонда
татар теле дәресләренә кайсы яшьтәге кешеләр килә?
記者：ロンドンのタタール語講座にはどれくらいの年齢の人が来ますか？
– Бер бала
бар, ләкин яшьләр юк. Күбрәк олы яшьтәге кешеләр йөри. Нигездә, күченеп киткән
чит ил татарлары килә һәм үзлегеннән кызыксынган бер инглиз кешесе дә бар.
チヒロさん：子供が一人いますが、若者はいません。ほとんどは高齢の人たちです。基本的に、移住してきたタタール人が通っていますが、自分で興味を持って通っているイギリス人もいます。
＜中略＞
“Алга таба татар телен өйрәнүне
туктатырга җыенмыйм”
「今後、タタール語の勉強を辞めるつもりはない」
– Төрки телләр
күп булса да, сине нәкъ менә татар теле җәлеп иткән. Ул тел сине кайсы ягы
белән кызыктырды?
記者：チュルク諸語は多いですが、あなたはまさにタタール語に惹かれたのですね。タタール語のどんなところが面白いですか？
– Элек мин
бераз төрек телен дә өйрәндем. Әмма ничектер миңа татар теле күбрәк ошады.
Төгәл сәбәбен үзем дә белмим. Минем хәзер бик күп татар дусларым бар, алар
белән татарча аралашам. Шуңа күрә татар телен алга таба өйрәнүне туктатырга
җыенмыйм. Күбрәк беләсем килә.
チヒロさん：以前私はトルコ語を学んだことがあります。ですが、なぜかタタール語の方が気に入りました。正確な理由は私も分かりません。私には今多くのタタール人の友人がいて、彼らとタタール語で話します。ですから、タタール語をこれから学ぶのを辞めるつもりはありません。もっと知りたいです。
＜中略＞
“Киләчәктә Татарстан авылларында да
буласым килә”
「将来はタタールスタンの村にも行きたい」
＜中略＞
– Син Казанда
гына булдыңмы?
記者：あなたはカザンにしかいたことがないですか？
– Әйе. Әмма
минем киләчәктә Татарстан авылларында да буласым килә. Казан – ул татарлар
яшәгән бер як кына. Миңа татарлар яшәгән башка урыннарга да барырга кирәк.
チヒロさん：はい。ですが将来、タタールスタンの村にも行ってみたいです。カザンはタタール人が住む一つの場所にすぎません。私はタタール人が住む他の場所にも行かなければなりません。
＜中略＞
“Бездә япон телен мәктәптә өйрәнү –
мәҗбүри”
「日本で日本語教育は必修」
– Япониядә
туган телгә ничек карыйлар? Аны мәҗбүри өйрәнәләрме яисә теләк буенчамы?
記者：日本で母語はどう見られていますか？必修ですか、それとも選択ですか？
– Авыр сорау.
Бездә япон телен сакларга кирәкми. Бик күп кеше япон телендә сөйләшә, япон
телен мәктәптә өйрәнү – мәҗбүри. Ана телен саклау бик мөһим. Миңа калса, ана
теле – милләт, мәдәниятне тәшкил иткән нәрсә. Тел югалса, аның үзенчәлеге дә
юкка чыга.
チヒロさん：難しい質問です。日本で日本語の保護は必要ありません。多くの人が日本語を話しますし、日本語は学校で必修です。母語の保護はとても重要です。母語は民族や文化の一部です。言語がなくなれば、その特徴もなくなります。
– Синнән татар
халкына тәкъдим-теләкләр ишетәсе килә.
記者：あなたからタタールの人々へ何か言いたいことはありますか？
– Татар телен
сезгә күбрәк сакларга кирәк дип уйлыйм. Татар теле киләчәктә дә яшәвен дәвам
итәр дип өметләнәм. Мин татар телен өйрәнә башлаганнан бирле татар дусларым
белән очрашып, аралашып, бик күп яңа иптәшләр таптым үземә. Татар теле
ярдәмендә миңа яңа дөнья ишекләре ачылды. Шуңа күрә, сез дә үзегезнең туган
телегезне саклагыз, үз дөньягызны югалтмагыз дигән теләктә калам.
チヒロさん：タタール語をもっと守るべきだと思います。タタール語が未来も生き続けることを願っています。私はタタール語を学び始めてから、タタール人の友人たちと会って、話して、とても多くの新しい仲間を見つけました。タタール語のおかげで、私には新しい世界への扉が開かれました。ですから、みなさんも自分の母語を守ってください、自分たちの世界を失わないでください、というのが私の願いです。
訳者：boltwatts
原文：
コメント
コメントを投稿